Μελετίου αρχιεπισκόπου Αντιοχείας (1) (†381), Αντωνίου Β` πατριάρχου Κων/πόλεως (†901). Μαρτύρων Πλωτίνου και Σατορνίνου. Νεομάρτυρος Χρίστου Κηπουρού, του εν Κων/πόλει (†1748). Οσίας Μαρίας, της μετονομασθείσης Μαρίνος.

(1) O άγιος Μελέτιος γεννήθηκε περίπου το 310 στη Μελιτινή της Μικρής Αρμενίας. Έκανε λαμπρές σπουδές και εθεωρείτο πολύ μορφωμένος, ευσεβής και ενάρετος χριστιανός. Το 357 χειροτονήθηκε επίσκοπος Σεβαστείας και τρία χρόνια αργότερα αρχιεπίσκοπος Αντιοχείας. Η θεοσέβειά του, το ήθος του χαρακτήρα του και οι πλούσιες πνευματικές του αρετές, τον έκαναν γρήγορα ιδιαίτερα αγαπητό στη εκκλησιαστική κοινότητα. Για το λόγο αυτό, όταν έφθασε στη Αντιόχεια όλοι οι πιστοί, βγήκαν στους δρόμους για να τον υποδεχθούν και να λάβουν την ευλογία του. Στη νέα του όμως έδρα ο Μελέτιος παρέμεινε μόνον τριάντα ημέρες διότι οι ραδιουργίες των κακόδοξων αρειανών, έπεισαν τον αυτοκράτορα Κωνστάντιο να τον εξορίσει στην Αρμενία. Τελικά όμως θριάμβευσε η δικαιοσύνη του Θεού. Όταν ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος ο Μέγας, συνεκάλεσε στην Κωνσταντινούπολη το 381 την Β` Οικουμενική Σύνοδο, ο Μελέτιος εκλήθη να λάβει μέρος στη Σύνοδο και μάλιστα ως πρόεδρος αυτής. Δυστυχώς ο άγιος εκοιμήθη πριν ολοκληρωθούν οι εργασίες της Συνόδου και η κηδεία του έγινε με την συμμετοχή όλων των πατέρων της Συνόδου και χιλιάδες πιστών λαού, ένδειξη τιμής και αναγνώρισης στο πρόσωπο του Αγίου.

Αποστολικό Ανάγνωσμα

Πρωτότυπο Κείμενο (Β’  Πέτρ. 3:1-18)

Ἀγαπητοί, ταύτην ἤδη, δευτέραν ὑμῖν γράφω ἐπιστολήν, ἐν αἷς διεγείρω ὑμῶν ἐν ὑπομνήσει τὴν εἰλιικρινῆ διάνοιαν, μνησθῆναι τῶν προειρημένων ῥημάτων ὑπὸ τῶν ἁγίων προφητῶν καὶ τῆς τῶν Ἀποστόλων ὑμῶν ἐντολῆς τοῦ Κυρίου καὶ Σωτῆρος, τοῦτο πρῶτον γινώσκοντες, ὅτι ἐλεύσονται ἐπ᾽ ἐσχάτου τῶν ἡμερῶν ἐμπαῖκται, κατὰ τὰς ἰδίας ἐπιθυμίας αὐτῶν πορευόμενοι καὶ λέγοντες· ποῦ ἐστιν ἡ ἐπαγγελία τῆς παρουσίας αὐτοῦ; ἀφ᾽ ἧς γὰρ οἱ πατέρες ἐκοιμήθησαν, πάντα οὕτω διαμένει ἀπ᾽ ἀρχῆς κτίσεως. Λανθάνει γὰρ αὐτοὺς τοῦτο θέλοντας ὅτι οὐρανοὶ ἦσαν ἔκπαλαι καὶ γῆ ἐξ ὕδατος καὶ δι᾽ ὕδατος συνεστῶσα τῷ τοῦ Θεοῦ λόγῳ· δι᾽ ὧν ὁ τότε κόσμος ὕδατι κατακλυσθεὶς ἀπώλετο· οἱ δὲ νῦν οὐρανοὶ καὶ ἡ γῆ τῷ αὐτοῦ λόγῳ τεθη- σαυρισμένοι εἰσὶ πυρὶ τηρούμενοι εἰς ἡμέραν κρίσεως καὶ ἀπωλείας τῶν ἀσεβῶν ἀνθρώπων. ᾽Εν δὲ τοῦτο μὴ λανθανέτω ὑμᾶς, ἀγαπητοί, ὅτι μία ἡμέρα παρὰ Κυρίῳ ὡς χίλια ἔτη, καὶ χίλια ἔτη ὡς ἡμέρα μία. Οὐ βραδύνει ὁ Κύριος τῆς ἐπαγγελίας, ὥς τινες βραδύτητα ἡγοῦνται, ἀλλὰ μακροθυμεῖ εἰς ἡμᾶς, μὴ βουλόμενός τινας ἀπολέσθαι, ἀλλὰ πάντας εἰς μετάνοιαν χωρῆσαι. ῞Ηξει δὲ ἡ ἡμέρα Κυρίου ὡς κλέπτης ἐν νυκτί, ἐν ᾗ οἱ οὐρανοὶ ῥοιζηδὸν παρελεύσονται, στοιχεῖα δὲ καυσού- μενα λυθήσονται, καὶ γῆ καὶ τὰ ἐν αὐτῇ ἔργα κατακαήσεται. Τούτων οὖν πάντων λυομένων ποταποὺς δεῖ ὑπάρχειν ὑμᾶς ἐν ἁγίαις ἀναστροφαῖς καὶ εὐσεβείαις, προσδοκῶντας καὶ σπεύδοντας τὴν παρουσίαν τῆς τοῦ Θεοῦ ἡμέρας, δι᾽ ἣν οὐρανοὶ πυρούμενοι λυθήσονται καὶ στοιχεῖα καυσούμενα τήκεται; Καινοὺς δὲ οὐρανοὺς καὶ γῆν καινὴν κατὰ τὸ ἐπάγγελμα αὐτοῦ προσδοκῶμεν, ἐν οἷς δικαιοσύνη κατοικεῖ. Διό, ἀγαπητοί, ταῦτα προσδοκῶντες σπουδάσατε ἄσπιλοι καὶ ἀμώμητοι αὐτῷ εὑρεθῆναι ἐν εἰρήνῃ, καὶ τὴν τοῦ Κυρίου ἡμῶν μακροθυμίαν σωτηρίαν ἡγεῖσθε· καθὼς καὶ ὁ ἀγαπητὸς ἡμῶν ἀδελφὸς Παῦλος κατὰ τὴν αὐτῷ δοθεῖσαν σοφίαν ἔγραψεν ὑμῖν, ὡς καὶ ἐν πάσαις ταῖς ἐπιστολαῖς, λαλῶν ἐν αὐταῖς περὶ τούτων· ἐν οἷς ἐστι δυσνόητά τινα, ἃ οἱ ἀμαθεῖς καὶ ἀστήρικτοι στρεβλοῦσιν ὡς καὶ τὰς λοιπὰς γραφὰς πρὸς τὴν ἰδίαν αὐτῶν ἀπώλειαν. ῾Υμεῖς οὖν, ἀγαπητοί, προγινώσκοντες φυλάσσεσθε, ἵνα μὴ τῇ τῶν ἀθέσμων πλάνῃ συναπαχθέντες ἐκπέ- σητε τοῦ ἰδίου στηριγμοῦ· αὐξάνετε δὲ ἐν χάριτι καὶ γνώσει τοῦ Κυρίου ἡμῶν καὶ Σωτῆρος ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ. Αὐτῷ ἡ δόξα καὶ νῦν καὶ εἰς ἡμέραν αἰῶνος· ἀμήν.

Νεοελληνική Απόδοση

Αγαπητοί μου, αυτή είναι η δεύτερη κιόλας επιστολή που σας γράφω. Και στις δύο προσπαθώ να ξυπνήσω καθαρές σκέψεις μέσα σας, για να θυμάστε όσα προφήτεψαν οι άγιοι προφήτες και την εντολή του Κυρίου και σωτήρα, που σας δόθηκε από τους αποστόλους σας. Και πρώτα απ’ όλα πρέπει να ξέρετε ότι στις έσχατες μέρες θα εμφανιστούν άνθρωποι που θα ακολουθούν τις δικές τους επιθυμίες, θα σας εμπαίζουν και θα σας ρωτούν: Τι έγινε μ’ εκείνη την υπόσχεση ότι θα ξανάρθει ο Κύριος; Οι πατέρες μας πέθαναν, αλ­λά τα πάντα παραμένουν όπως ήταν απ’ την αρχή του κόσμου. Λησμονούν, φαίνεται, θεληματικά ότι με το λόγο του Θεού δημιουρ­γήθηκαν από παλιά οι ουρανοί και η γη, που βγήκε μέσα απ’ το νερό και στηρίχτηκε πάνω στο νερό, Με το ίδιο όμως στοιχείο καταστράφηκε ο τότε κόσμος, όταν έγινε ο κατακλυσμός. Έτσι κι ο σημερινός κόσμος διατηρείται με το λόγο του Θεού, ώσπου να καταστραφεί με τη φωτιά την ημέρα εκείνη, κατά την οποία θα κριθούν και θα καταδικα­στούν οι ασεβείς. Ένα πράγμα να μην ξεφεύγει από την προσοχή σας, αγαπητοί μου: Ότι για τον Κύριο μια μέρα είναι σαν χίλια χρόνια, και χίλια χρό­νια σαν μια μέρα. Δεν καθυστερεί ο Κύριος να εκπληρώσει την υπό­σχεσή του, όπως νομίζουν μερικοί. Κάνει υπομονή, γιατί δε θέλει να καταστραφούν μερικοί από σας, αλλά να μετανοήσουν όλοι. Ωστόσο, η ημέρα του Κυρίου θα έρθει όπως ο κλέφτης τη νύχτα, και τότε οι ουρανοί θα εξαφανιστούν με τρομερό πάταγο, τα στοιχεία της φύσης θα διαλυθούν στη φωτιά, και η γη, όπως κι όλα όσα έγιναν πάνω ο αυτήν, θα κατακαούν. Αν, λοιπόν, τα πάντα θα διαλυθούν μ’ αυτόν τον τρόπο, σκεφτείτε ποια πρέπει να είναι η συμπεριφορά σας: Να είναι άγια κι αφιερωμένη στο Θεό, όσον καιρό θα προσμέ­νετε με ζήλο και λαχτάρα τον ερχομό της ημέρας του Θεού. Τότε οι ουρανοί θα διαλυθούν στη φωτιά και τα στοιχεία της φύσεως θα καούν και θα λιώσουν. Εμείς όμως, σύμφωνα με την υπόσχεση του Θεού, προσμένουμε καινούργιους ουρανούς και καινούργια γη, όπου θα βασιλεύει η δικαιοσύνη. Γι’ αυτό, αγαπητοί μου, προσμένοντας τον ερχομό του Κυρίου, φροντίστε να βρεθείτε μπροστά του με ειρήνη, χωρίς κηλίδες και ψε­γάδια. Θεωρήστε τη μακροθυμία του Κυρίου μας ως ευκαιρία σωτη­ρίας, όπως σας έγραψε κι ο αγαπητός μας αδελφός ο Παύλος, με τη σοφία που του έδωσε ο Θεός. Το λέει άλλωστε και σ’ όλες του τις επιστολές, όταν αναφέρεται σ’ αυτό το θέμα. Υπάρχουν σ’ αυτές μερι­κά δυσνόητα σημεία, τα οποία οι αμαθείς και ταλαντευόμενοι τα δια­στρεβλώνουν. Το ίδιο κάνουν και με την υπόλοιπη Γραφή, με απο­τέλεσμα να προκαλούν την καταστροφή τους. Εσείς όμως, αγαπητοί μου, είστε προειδοποιημένοι, φυλαχτείτε, λοιπόν, για να μην παρασυρθείτε από την πλάνη των ανόμων και, χά­νοντας το στήριγμά σας, πέσετε. Αντίθετα, να προοδεύετε στη χάρη και στη γνώση του Κυρίου μας και σωτήρα Ιησού Χριστού. Σ’ αυτόν ανήκει η δόξα και τώρα και για πάντα. Αμήν.

Πρωτότυπο Κείμενο (Μκ. 13:24-31)

Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαυτοῦ Μαθηταῖς· Ἐν ἐκείναις ταῖς ἡμέραις, μετὰ τὴν θλῖψιν ἐκείνην ὁ ἥλιος σκοτισθήσεται, καὶ ἡ σελήνη οὐ δώσει τὸ φέγγος αὐτῆς· καὶ οἱ ἀστέρες τοῦ οὐρανοῦ ἔσονται ἐκπίπτοντες· καὶ αἱ Δυνάμεις αἱ ἐν τοῖς οὐρανοῖς σαλευθήσονται. Καὶ τότε ὄψονται τὸν Υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενον ἐν νεφέλαις, μετὰ δυνάμεως πολλῆς καὶ δόξης. Καὶ τότε ἀποστελεῖ τοὺς Ἀγγέλους αὐτοῦ, καὶ ἐπισυνάξει τοὺς ἐκλεκτοὺς αὐτοῦ ἐκ τῶν τεσσάρων ἀνέμων, ἀπ᾿ ἄκρου τῆς γῆς ἕως ἄκρου οὐρανοῦ. ᾿Απὸ δὲ τῆς συκῆς μάθετε τὴν παραβολήν· ὅταν αὐτῆς ἤδη ὁ κλάδος ἁπαλὸς γένηται,  καὶ ἐκφύῃ τὰ φύλλα, γινώσκετε ὅτι ἐγγὺς τὸ θέρος ἐστίν· οὕτω καὶ ὑμεῖς, ὅταν ταῦτα ἴδητε  γινόμενα, γινώσκετε, ὅτι ἐγγύς ἐστιν ἐπὶ θύραις. Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὅτι οὐ μὴ παρέλθῃ ἡ γενεὰ αὕτη, μέχρις οὗ πάντα ταῦτα γένηται. Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσονται, οἱ δὲ ἐμοὶ λόγοι οὐ μὴ παρέλθωσιν.

Νεοελληνική Απόδοση 

Είπε ο Κύριος στους μαθητές του· «Εκείνες όμως τις μέρες, ύστερα από αυτά τα δεινά, ο ήλιος θα σκοτεινιάσει και το φεγγάρι δε θα δίνει πια το φως του· Τα άστρα θα πέφτουν από τον ουρανό, και οι ουράνιες δυνάμεις που κρατούν την τάξη του σύμπαντος θα διασαλευτούν. Τότε θα δουν τον Υιό του Ανθρώπου να έρχεται πάνω σε σύννεφο με πολλή δύναμη και λαμ­πρότητα. Θα στείλει τότε τους αγγέλους και θα συνάξει τους εκλε­κτούς του από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, απ’ όλα τα πέρατα της γης». «Πάρτε μάθημα από τη συκιά: όταν πια μαλακώσουν τα κλαδιά της και βγάλουν φύλλα, καταλαβαίνετε ότι πλησιάζει το καλοκαίρι. Έτσι κι εσείς, όταν δείτε να γίνονται αυτά, να καταλάβετε ότι πλη­σιάζει το τέλος, ότι βρίσκεται πολύ κοντά.» Σας βεβαιώνω πως όλα αυτά θα γίνουν όσο ακόμη ζουν οι άν­θρωποι αυτής της γενιάς. Ο σημερινός κόσμος θα πάψει να υπάρ­χει, τα λόγια μου όμως ποτέ.