Ρένος Κωνσταντίνου, θεολόγος

Οι άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος ήταν αδέλφια και κατάγοντας από τη Θεσσαλονίκη. Αποτελούν δύο από τις σπουδαιότερες προσωπικότητες της Εκκλησίας και της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας γενικότερα κατά τον 9ο αιώνα. Ο πατέρας τους ήταν αξιωματούχος του Βυζαντίου στη Θεσσαλονίκη. Ο μικρότερος Κωνσταντίνος (Κύριλλος) γεννήθηκε περί το 827, ενώ ο μεγαλύτερος αδελφός του Μεθόδιος το 815.

Έχασαν τον πατέρα τους σε μικρή ηλικία, αλλά ο λογοθέτης Θεόκτιστος ανέλαβε υπό την κηδεμονία του τον Κωνσταντίνο και φρόντισε να σπουδάσει στην Κωνσταντινούπολη. Αντίθετα ο Μεθόδιος προτίμησε τον διοικητικό κλάδο και διορίστηκε «διοικητής σλαβικής τινός ηγεμονίας». Στην Κωνσταντινούπολη ο Κωνσταντίνος προφανώς μαθήτευσε κοντά στον Φώτιο και πιθανότατα τον διαδέχτηκε όταν ο Φώτιος διορίστηκε πρωτοσπαθάριος. Ορισμένες όμως δυσάρεστες καταστάσεις, ανάγκασαν τον Κωνσταντίνο να καταφύγει στη Μονή του Ολύμπου Βιθυνίας, όπου προηγουμένως, οικειοθελώς είχε καταφύγει και ο αδελφός του Μεθόδιος.

Ο Μέγας Φώτιος, όταν έγινε Πατριάρχης, ανέθεσε στους δύο αδελφούς αποστολή στους Χαζάρους προς υποστήριξη της χριστιανικής πίστης ενάντια στον Ιουδαϊσμό και Μωαμεθανισμό. Όταν επέστρεψαν άπ’ αυτή την αποστολή τους ο μεν Μεθόδιος έγινε ηγούμενος της Μονής Πολυχρονίου, ο δε Κωνσταντίνος διορίστηκε καθηγητής της φιλοσοφίας στην Πατριαρχική Σχολή των Αγίων Αποστόλων.

Περί το 862 μ.Χ. κατέφθασε στην Κωνσταντινούπολη πρεσβεία από το κράτος της Μοραβίας, σταλμένη από τον ηγεμόνα Ραστισλάβο, ο οποίος ζητούσε Ιεραποστόλους, γνώστες της σλαβικής, που θα κήρυτταν τον χριστιανισμό στους Μοραβούς. Το Ιεραποστολικό αυτό έργο ανατέθηκε στους δύο αδελφούς, πού ήταν και καλοί γνώστες της σλαβικής γλώσσας. Ο Κωνσταντίνος (Κύριλλος) εμπνεύστηκε αλφάβητο γνωστό ως «γλαγολιτικό ή «κυριλλικό». Οι Άγιοι με τους μαθητές τους μετάφρασαν στο αλφάβητο αυτό την Αγία Γραφή και τα λειτουργικά βιβλία.  Μετά τους Μοραβούς, βαπτίστηκαν και χριστιανοί οι Βούλγαροι, με πρώτο τον ηγεμόνα τους Βόρη.

Παρά τις δυσχέρειες πού παρενέβαλλαν  Φράγκοι επίσκοποι το έργο των Βυζαντινών Ιεραποστόλων ευοδώθηκε. Δυστυχώς όμως, ο Κωνσταντίνος πέθανε την 14η Φεβρουαρίου 869 στη Ρώμη, όπου είχαν πάει μετά από πρόσκληση του Πάπα Νικολάου Α’, αφού προηγουμένως είχε γίνει μοναχός με το όνομα Κύριλλος. Τάφηκε στη Βασιλική του Άγιου Κλήμεντος. Όλο το έργο τότε έπεσε στις πλάτες του Μεθοδίου. Δυστυχώς όμως για τον Μεθόδιο ή πολιτική κατάσταση είχε αλλάξει ριζικά στη Μοράβια και εις βάρος του Ιεραποστολικού έργου. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να συλληφθεί ο Μεθόδιος και να φυλακιστεί σ’ ένα μοναστήρι της Βαυαρίας στον Μέλανα Δρυμό για τρία χρόνια. Απελευθερώθηκε χάρη στην επέμβαση του Πάπα Ιωάννη Η’. Κατόπιν πάλι συνάντησε δυσκολίες από τον φράγκικο κλήρο και ιδίως στη χρήση της σλαβικής γλώσσας στη Θεία Λειτουργία, για την οποία τελικά έλαβε την επικύρωση του Πάπα.

Μετά από πρόσκληση του αυτοκράτορα Βασιλείου Α’, ο Μεθόδιος πήγε στην Κωνσταντινούπολη (882), όπου έγινε δεκτός με εγκαρδιότητα. Έπειτα από δύο χρόνια, στίς 6 Απριλίου 884, ο Μεθόδιος πέθανε, αφήνοντας διάδοχο του τον Μοραβό μαθητή του Γοράζδο.

Δίκαια οι άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος θεωρούνται και είναι οι φωτιστές των Σλάβων.

Αποστολικό Ανάγνωσμα

Πρωτότυπο Κείμενο (Κολασσ. 3:12-16)

Ἀδελφοί, ἐνδύσασθε, ὡς ἐκλεκτοὶ τοῦ Θεοῦ ἅγιοι καὶ ἠγαπημένοι, σπλάγχνα οἰκτιρμοῦ, χρηστότητα, ταπεινοφροσύ-νην, πρᾳότητα, μακροθυμίαν, ἀνεχόμενοι ἀλλήλων καὶ χαριζόμενοι ἑαυτοῖς ἐάν τις πρός τινα ἔχῃ μομφήν· καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς ἐχαρίσατο ὑμῖν, οὕτω καὶ ὑμεῖς· ἐπὶ πᾶσι δὲ τούτοις τὴν ἀγάπην, ἥτις ἐστὶ σύνδεσμος τῆς τελειότητος. Καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ βραβευέτω ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν, εἰς ἣν καὶ ἐκλήθητε ἐν ἑνὶ σώματι· καὶ εὐχάριστοι γίνεσθε· ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ ἐνοικείτω ἐν ὑμῖν πλουσίως, ἐν πάσῃ σοφίᾳ διδάσκοντες καὶ νουθετοῦντες ἑαυτοὺς ψαλμοῖς καὶ ὕμνοις καὶ ᾠδαῖς πνευματικαῖς, ἐν χάριτι ᾄδοντες ἐν τῇ καρδίᾳ ὑμῶν τῷ Κυρίῳ.

Νεοελληνική Απόδοση

Αδελφοί, ως εκλεκτοί, λοιπόν, του Θεού, αγιασμένοι και αγαπημένοι του, αποκτήστε φιλευσπλαχνία, καλοσύνη, ταπεινοφροσύνη, πραότητα, μακροθυμία. Να ανέχεστε με υπομονή ο ένας τον άλλο, και να συγχωρείτε ο ένας τον άλλο, κάθε φορά που δημιουργούνται παράπονα ανάμεσά σας. Όπως ο Χριστός σάς συγχώρησε τα παραπτώματα, έτσι να κάνετε κι εσείς μεταξύ σας. Πάνω απ’ όλα, να έχετε αγάπη, που είναι ο σύνδεσμος όλων και οδηγεί στην τελειότητα. Η ειρήνη του Θεού, στην οποία έχετε κληθεί όλοι σαν ένα σώμα, ας κατευθύνει τις καρδιές σας. Για όλα να ευγνωμονείτε το Θεό. Ο λόγος του Χριστού, με όλο τον πλούτο του, ας μένει μόνιμα ανάμεσά σας. Κι έτσι, να διδάσκετε και να συμβουλεύετε ο ένας τον άλλο με σοφία. Να ψάλλε­τε μ’ ευγνωμοσύνη στον Κύριο απ’ την καρδιά σας ψαλμούς, ύμνους κι άσματα που εμπνέει το Άγιο Πνεύμα.