Β´ ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ

26 Οκτωβρίου 2012
Μητροπολίτης Κωνσταντίας – Αμμοχώστου Βασίλειος

«και έφαγον αυτήν [την κεφαλίδα του βιβλίου], και εγένετο εν τω στόματί μου ως μέλι γλυκάζον» (Ιεζ. 3:3)
Η 2η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Κύπρου ανοίγει τις πύλες της σήμερα ανήμερα της εορτής του Αγίου Δημητρίου, ημέρα κατά την οποία γιορτάζει η ομώνυμη Ενορία του Παραλιμνίου κατ’ εξοχήν δε η Θεσσαλονίκη, η πόλη του Αγίου Δημητρίου. Ιδιαιτέρως δε φέτος που αυτή την ημέρα συμπληρώνονται 100 χρόνια από την απελευθέρωση της το 1912. Η Έκθεση θα κλείσει τις πύλες της στις 4 Νοεμβρίου, μετά τον εορτασμό της μετακομιδής των λειψάνων του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, εορτή του Μητροπολιτικού μας Ναού.

Επειδή συνέπεσε την περίοδο αυτή η Κύπρος να προεδρεύει της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Έκθεση είναι αφιερωμένη στην Ορθόδοξη Εκκλησία και την Ευρώπη, και έχει τεθεί υπό την αιγίδα του Εξοχοτάτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια και του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Νέας Ιουστινιανής και Πάσης Κύπρου κ. κ. Χρυσοστόμου.

Είναι ιδιαίτερη η χαρά και η ικανοποίηση μας γιατί σήμερα ο Μακαριότατος εγκαινιάζει τη Β´ Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Κύπρου. Σας καλωσορίζουμε Μακαριότατε και σας ευχαριστούμε γιατί ευαρεστηθήκατε να έρθετε να τελέσετε τον Αγιασμό των Εγκαινίων και σε λίγο θα μας αναπτύξετε το σημαντικό θέμα, «Εκκλησία Κύπρου και Ευρωπαϊκή Ένωση». Γνωρίζουμε βέβαια το προσωπικό σας ενδιαφέρον για τη στήριξη του πνευματικού έργου της Μητροπόλεώς μας και γι αυτό σας ευχαριστούμε διπλά. Η παρουσία σας, σάς παρέχει την ευκαιρία να έλθετε και σε επαφή με το ποίμνιο της Μητροπολιτικής μας περιφέρειας και να δείτε και τον παλμό του για την Εκκλησία και την Πατρίδα μας. Όπως γίνεται αντιληπτό από το πρόγραμμα, δεν πρόκειται για μία απλή έκθεση βιβλίου, αλλά για ένα πολιτιστικό γεγονός με πολλαπλά επίπεδα, όπως πολιτιστικό, εκπαιδευτικό, εκκλησιαστικό, κοινωνικό, εθνικό κ.λπ.
Ευχαριστούμε εξ ίσου τον φίλο κ. Γεώργιο Ιακώβου που εκπροσωπεί τον Εξοχότατο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος, αν και επιθυμούσε, δεν μπορούσε να παρευρεθεί ο ίδιος ένεκα απουσίας του στο εξωτερικό αυτές τις μέρες.

Ένα μικρό παράπονο. Αυτή την περίοδο της προεδρίας της Ευρώπης από την Κυπριακή Δημοκρατία, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις μας προς κάθε κατεύθυνση, δεν ελήφθη καμία πρόνοια ώστε να πραγματοποιηθεί έστω και μία συνάντηση μιας Επιτροπής στην Επαρχία της Αμμοχώστου, Επαρχίας που συμβάλλει τα μέγιστα στην οικονομία του τόπου με την τουριστική της βιομηχανία, αλλά και διακρίνεται για τη διαχρονική ιστορική και πολιτιστική της συμβολή.

Το βιβλίο και η σχέση μας με αυτό.
Τι είναι το βιβλίο και ποία η σχέση μας με αυτό; Στην ιστορία της ανθρωπότητας, από τότε που ανακαλύφθηκε η γραφή και ο τρόπος αποτυπώσεώς της πάνω στις διάφορες μορφές ύλης, όπως: πάπυρος, περγαμηνή, λίθοι, κέραμοι, χαρτί κ.λπ., προκάλεσε δέος στον άνθρωπο, γιατί διαπιστώθηκε η δυνατότητα αποτυπώσεως σκέψεων, ιδεών, γνώσεων, μηνυμάτων, πληροφοριών, συναλλαγών κ.λπ. Η φιλοσοφία και η επιστήμη κατέγραψαν τις κατακτήσεις τις ανθρώπινης διανόησης. Στο χώρο της θρησκείας, επιτεύχθηκε καταγραφή των ιερών κειμένων που περιέχουν την αποκάλυψη του Θεού σε μορφή βιβλίου. Έτσι, στο Χριστιανισμό, η Αγία Γραφή έγινε το Βιβλίο της Ζωής[1] με κεφαλαία γράμματα, γιατί η ζωή κατανοείται με ιδιαίτερο τρόπο, αρχίζοντας από τα ταπεινότερα και τα του κόσμου και φθάνοντας στην ύψιστη κατάσταση της ζωής, την Αυτοζωή, όπως οι Πατέρες ονομάζουν τον Θεό. Η Αγία Γραφή είναι το Βιβλίο των βιβλίων.

Θα μπορούσαμε να παρακολουθήσουμε με ένα ιδιάζοντα τρόπο αυτό το Βιβλίο της Ζωής και τη σχέση μας με αυτό είτε ατομικά είτε συλλογικά, μέσα από το Βιβλίο της Αποκαλύψεως, όπου το βιβλίο συνδέεται άμεσα με τον ίδιο τον Θεό και με την αποκάλυψή του στους ανθρώπους. Το βιβλίο μαζί με το περιεχόμενό του, δηλαδή τη γραφή, αποκτούν μία μυστική έννοια και καθίστανται μέσα της αποκαλύψεως του Θεού, αλλά και μία λειτουργικότητα στις σχέσεις του Θεού με τους ανθρώπους. Ο συγγραφέας της Αποκαλύψεως περιγράφει το προφητικό του όραμα με πολλή γλαφυρότητα:
«Είδα πως αυτός που καθόταν στο θρόνο κρατούσε στο δεξί του χέρι ένα βιβλίο σε σχήμα κυλίνδρου. Το βιβλίο ήταν γραμμένο κι από τη μέσα κι από την έξω πλευρά, κι εκεί που έκλεινε ήταν σφραγι­σμένο με επτά σφραγίδες από βουλοκέρι. Είδα ακόμα έναν άγγελο δυνατό που διαλαλούσε μεγαλόφωνα: «Ποιος είναι άξιος να σπάσει τις σφραγίδες του βιβλίου και να το ανοίξει;» Και δεν βρέθηκε κα­νένας, ούτε στον ουρανό ούτε στη γη ούτε κάτω από τη γη, που να μπορεί ν’ ανοίξει ή έστω και ν’ αντικρίσει το βιβλίο. Άρχισα τότε να κλαίω πολύ που δεν βρέθηκε κανένας ν’ ανοίξει το βιβλίο ή έστω να το αντικρίσει. Ένας από τους πρεσβυτέρους μου λέει τότε: «Μην κλαις, γιατί το λιοντάρι από τη φυλή του Ιούδα, ο απόγονος του Δαβίδ, νίκησε στη μάχη που έδωσε και μπορεί να σπάσει τις επτά σφραγίδες και ν’ ανοίξει το βιβλίο»[2].

Τα πάντα διαδραματίζονται γύρο από το άνοιγμα του Βιβλίου της Ζωής με τις επτά σφραγίδες, στο οποίο είναι καταγραμμένα όλα όσα θα συμβούν κατά τους έσχατους χρόνους μέχρι να δοξασθούν οι άγιοι. Ο Ιησούς Χριστός είναι άξιος «λαβείν το βιβλίον και ανοίξαι τας σφραγίδας αυτού» (Απ. 5:9), γιατί εκείνος θυσιάσθηκε για τη σωτηρία του ανθρώπου. Για κάθε σελίδα που αποσφραγίζεται ξετυλίγεται η ιστορία της ανθρωπότητας από την αρχή μέχρι το τέλος, όπως βεβαίως και το διαχρονικό σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου. Αυτά που καταγράφονται επισυμβαίνουν όπως σε μία κινηματογραφική ταινία. Εκείνο, όμως, που έχει σημασία, είναι ότι η ακολουθία των πραγμάτων και η εξέλιξή τους έχει μία πλοκή που μας οδηγεί μέσα από τις δύσκολες συμπληγάδες και τους παροξυσμούς του κόσμου που είναι μακριά από το Βιβλίο της Ζωής και επαναστατούν κατά του θελήματος του Θεού. Το τελικό, όμως, αποτέλεσμα και η κατάληξη είναι η επικράτηση του θελήματος του Θεού, η προσφορά της αιώνιας ζωής και της εσχατολογικής βασιλείας του Θεού. Για το λόγο αυτό, ο υμνωδός του Ακαθίστου ύμνου αναφέρει ότι ο Χριστός έσχισε το χειρόγραφο των αμαρτιών των ανθρώπων.

Στον ουρανό, εκτός από το βιβλίο της αποκαλύψεως, υπάρχουν και άλλα βιβλία: α) το βιβλίον του Θεού, όπου καταγράφονται όλοι οι άνθρωποι (Ψαλμ. 139:16), β) οι ουράνιες πλάκες, όπου γράφονται τα έργα των ανθρώπων (Α΄ Ενώχ 81:1-2)[3]. Σε άλλη περίπτωση ο Θεός ζήτησε από τον Προφήτης Ιεζεκιήλ να φάει ένα βιβλίο, στο οποίο ήταν καταγραμμένο το θέλημα του Θεού για να το κηρύξει στους ανθρώπους. Ο προφήτης ενήργησε κατά την υπόδειξη του Θεού, σημειώνοντας ότι «εγένετο εν τω στόματί μου ως μέλι γλυκάζον» (Ιεζ. 2:9-3:3). Πόσο σημαντικό είναι να γνωρίζουμε ότι το περιεχόμενο ενός βιβλίου μπορεί να είναι γλυκό όπως το μέλι ή αντιθέτως να δηλητηριάζει το νου και την καρδία του αναγνώστη του. Το περιεχόμενο ενός βιβλίου είναι όπως η τροφή που μπορεί να είναι θρεπτική και γλυκιά, μπορεί να αποφέρει, όμως και πνευματική δηλητηρίαση. Αυτό που έφαγε ο προφήτης ήταν γλυκό γιατί περιείχε το θέλημα του Θεού.

Εξ άλλου, ο υμνογράφος, εμπνεόμενος και από την εικόνα του βιβλίου της Αποκαλύψεως, έχει αποτυπώσει με έξοχο τρόπο το τι σημαίνει το Βιβλίο της Ζωής και της αποκαλύψεως ενώπιον του θρόνου της Κρίσεως από τον Υιό του Ανθρώπου.

«Ω ποία ώρα τότε, καί ημέρα φοβερά, όταν καθίση ο Κριτής επί θρόνου φοβερού! βίβλοι ανοίγονται, καί πράξεις ελέγχονται, καί τά κρυπτά τού σκότους δημοσιεύονται, Άγγελοι περιτρέχουσιν, επισυνάγοντες πάντα τά έθνη, Δεύτε ακούσατε βασιλείς καί άρχοντες, δούλοι καί ελεύθεροι, αμαρτωλοί καί δίκαιοι, πλούσιοι καί πένητες, ότι έρχεται Κριτής, ο μέλλων κρίναι πάσαν τήν οικουμένην, καί τίς υποστήσεται από προσώπου αυτού, όταν Άγγελοι παρίστανται, ελέγχοντες τάς πράξεις, τάς διανοίας, τάς ενθυμήσεις, τά εν νυκτί καί εν ημέρα; ώ ποία ώρα τότε! Άλλά πρό τού φθάσαι τό τέλος, σπούδασον κράζουσα, ψυχή, ο Θεός, επίστρεψον, σώσόν με, ως μόνος εύσπλαγχνος». (Κυριακή της Απόκρεω)[4].

Αν θελήσουμε να μεταβούμε, από τη σχέση του βιβλίου με τους συμβολισμούς των ιερών κειμένων, στο ερώτημα της σχέσεως του βιβλίου με εμάς προσωπικά, μπορούμε να κατανοήσουμε την εκρηκτικότητά του, γιατί μπορεί να αποβεί ο πιστός σύμβουλος και σύντροφός μας, μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί η γραφίδα και το βιβλίο για την προπαγάνδα και την κατάλυση των αξιών και των δομών των κοινωνιών ή και της προσωπικότητας του καθενός. Το βιβλίο, από τη στιγμή που αναγινώσκεται από κάποιον, το νεκρό γράμμα λαμβάνει ζωή και εγκαθιστά τον προσωπικό διάλογο του συγγραφέα με τον αναγνώστη. Με τον τρόπο αυτό, το βιβλίο αποκτά ένα μυστικό χαρακτήρα και σχέση με τον αναγνώστη του, όπως έχει διαφανεί από τις πιο πάνω Βιβλικές αναφορές. Γι’ αυτό το λόγο έχει λεχθεί ότι το «γράμμα αποκτείνει, το δε πνεύμα ζωοποιεί».

Η Εκκλησία από ανέκαθεν ήταν συνδεδεμένη με το βιβλίο είτε γιατί έπρεπε να παραδώσει το γραπτό λόγο του Θεού για να γίνει πιο προσιτός και εύληπτος στους ανθρώπους, είτε γιατί με την αντιγραφή πολλών σημαντικών κειμένων της θεολογίας, της φιλοσοφίας, και των άλλων επιστημών, έχει διαφυλάξει από την καταστροφή και τη λήθη του χρόνου την ανεπανάληπτη παραγωγή πνευματικού πλούτου, επιστήμης, πολιτισμού και σοφίας, είτε ακόμη γιατί, κατά το μεγαλύτερο μέρος της πορείας της μέσα στην ιστορία, η Εκκλησία είχε αναλάβει το έργο της παιδείας. Είτε ακόμη γιατί οι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας, αφ’ ενός μεν, με τα ασύγκριτα σε περιεχόμενο συγγράμματα τους, αφ’ ετέρου δε, με το εκπαιδευτικό τους έργο, διαμόρφωσαν τις δομές και το καθημερινό ήθος των κοινωνιών, εμποτίζοντας τις με τις αρχές και αξίες της Χριστιανικής πίστεως. Επομένως, δίκαια το βιβλίο έλαβε κεντρική θέση στην παιδεία.

Η οργάνωση της Εκθέσεως αυτής από τη Μητρόπολη μας δεν είναι ξένη από τη διαχρονική αυτή προσφορά της Εκκλησίας προς το Έθνος μας. Η Εκκλησία δεν είναι οραματιστής με ψευδαισθήσεις, γιατί το σκοπό της τον έταξε ο ιδρυτής της Ιησούς Χριστός, ούτε επιδιώκει ίδιον όφελος, γιατί η αποστολή της είναι η προσφορά για τον άνθρωπο, είναι κατ’ εξοχήν ανθρωπιστική. Έτσι, και εμείς, έχοντας ως αρχή την αποστολή της Εκκλησίας στην κοινωνία μας, προσπαθήσαμε να βρούμε μέσα προσφοράς κατά ποικίλους τρόπους, που να συνάδουν και με το δεδομένο περιβάλλον της εποχής μας. Με αυτό το σκεπτικό προχωρήσαμε στην οργάνωση της 2ης Διεθνούς Εκθέσεως Βιβλίου Κύπρου. Οδηγηθήκαμε στην απόφαση της διοργάνωσης της Εκθέσεως για δεύτερη φορά ένεκα της επιτυχίας που σημείωσε η πρώτη πριν από δύο χρόνια και αυτό το ερμηνεύσαμε ως επιθυμία των ανθρώπων της Μητροπολιτικής μας περιφέρειας και ως μήνυμα να συνεχίσουμε την προσπάθεια αυτή.

Άλλωστε, εν μέσω της οικονομικής κρίσεως που μας ταλανίζει, και βλέπουμε πως, όπως ένας ιός μεταδίδεται από χώρα σε χώρα, πρέπει να αντισταθούμε πνευματικά και να προβάλουμε τις αξίες και τον πολιτισμό μας, την πίστη μας στον Θεό και την αφοσίωση μας στη δεινοπαθούσα Πατρίδα μας, για να μπορέσουμε να εξέλθουμε λιγότερο λαβωμένοι από την κρίση. Η συμμετοχή της Κύπρου στα ευρωπαϊκά δρώμενα ως πλήρους μέλους, αποτελεί πρόκληση, αφ’ ενός μεν, όσον αφορά το Εθνικό μας θέμα της κατοχής της Πατρίδας μας από την Τουρκία, αφ’ ετέρου δε, για την οικονομική κρίση και τη συμβολή της Ευρώπης στην υπέρβαση της κρίσεως. Ο λαός της Κύπρου αναμένει πολλά από την Ευρώπη και δυστυχώς και στα δύο αυτά θέματα οι απογοητεύσεις είναι συνεχείς.

Αν θέλαμε στη συνέχεια να επισημάνουμε τις βασικότερες από τις διάφορες εκδηλώσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας της Εκθέσεως, αλλά και τη δομή της Εκθέσεως, θα εντοπίζαμε τα ακόλουθα:
1. Βεβαίως το βιβλίο έχει την τιμητική του, αλλά και τίθεται υπό τη βάσανο του σύγχρονου κοινωνικού, πολιτικού, οικονομικού και γενικότερα του ευρωπαϊκού περιβάλλοντος και της τεχνολογικής προόδου. Το βιβλίο έπαυσε να έχει το μονοπώλιο ώστε να αποτελεί το μοναδικό εργαλείο μάθησης ή και διάδοσης πληροφοριών και ιδεών, γιατί μπήκαν και άλλα μέσα που διεκδικούν να λάβουν κεντρική θέση και να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στη ζωή μας και στην παιδεία, όπως είναι το διαδίκτυο, τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης κ.λπ. Όμως, το βιβλίο απετέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί όχι μόνο πηγή γνώσεως, αλλά και δημιουργίας πολιτισμού. Ο μυστικός και μυσταγωγικός του χαρακτήρας και λειτουργικότητα, όπως τα είδαμε μέσα από τις βιβλικές αναφορές, παραμένουν αναλλοίωτα.

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι η ανταπόκριση στην πρόσκληση μας για συμμετοχή από διαφόρους εκδοτικούς οίκους και βιβλιοπωλεία είναι πολύ πιο σημαντική σε σύγκριση με την πρώτη μας Έκθεση. Ευχαριστούμε όλους τους εκθέτες για την ανταπόκρισή τους αυτή. Ελπίζουμε ότι οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να έλθουν σε άμεση επαφή με το βιβλίο, να διαπιστώσουν την αξία του, να ενημερωθούν για τις σύγχρονες εκδόσεις και τους σύγχρονους προβληματισμούς.

2. Ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στην εκπαιδευτική πλευρά της Εκθέσεως. Έχουμε οργανώσει τη συστηματική επίσκεψή της από τους μαθητές των σχολείων της επαρχίας Αμμοχώστου, μερικών ομόρων σχολείων της επαρχίας Λάρνακας και το κατεχόμενο Γυμνάσιο Ριζοκαρπάσου. Ευχαριστώ το Υπουργείο Παιδείας, ιδιαιτέρως την Διευθύντρια Μέσης Παιδείας κα Ζήνα Πουλή, τον Διευθυντή Δημοτικής Εκπαίδευσης κ. Ελπιδοφόρο Νεοκλέους και τον Επιθεωρητή Μέσης Εκπαίδευσης κ. Μιχάλη Λοϊζίδη για την πρόθυμη ανταπόκριση τους στο αίτημα μας για να δοθεί η νενομισμένη άδεια και διευκόλυνση για τη μετακίνηση των μαθητών. Ευχαριστώ τους διευθυντές των εκπαιδευτηρίων της Επαρχίας μας που αγκάλιασαν την προσπάθεια μας αυτή και συνεργάζονται στενά μαζί μας, γιατί και οι ίδιοι διείδαν την αξία και σημασία που έχει για την παιδεία μία παρόμοια εκδήλωση. Ευχαριστώ επίσης τους συνδέσμους Γονέων για την άψογη συνεργασία τους μαζί μας.

Έχουμε αναθέσει σε καταξιωμένους εκπαιδευτικούς να υποδέχονται τους μαθητές και να τους εισάγουν στην έννοια και χρήση του βιβλίου, της γραφής ανά τους αιώνες και για άλλα παρεμφερή θέματα σχετικά με το βιβλίο και την ιστορία του.

Χαιρόμαστε ιδιαίτερα γιατί επιπρόσθετα, καθ´ όλη τη διάρκεια της Εκθέσεως, μαθητές και μαθήτριες θα λάβουν επίσης μέρος σε διάφορες εκδηλώσεις, είτε με χορωδιακά συγκροτήματα είτε με θεατρικές παραστάσεις. Τα Λύκεια Παραλιμνίου και Κοκκινοχωρίων π. χ. θα παρουσιάσουν το Δρώμενο: Άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος και θαυματουργός. Ο Ελληνικός και Οικουμενικός Άγιος».

3. Σχετική με την παιδεία στο σύγχρονο ευρωπαϊκό περιβάλλον είναι και η στρογγυλή τράπεζα που θα διεξαχθεί την Τετάρτη 31 Οκτώβριου με θέμα «Ορθόδοξη Παιδεία και Ευρώπη» με τη συμμετοχή διακεκριμένων προσωπικοτήτων από την Κύπρο και το εξωτερικό, όπως ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης του Οικουμενικού Πατριαρχείου Σασίμων Γεννάδιος, ο Βουλευτής κ. Τάσος Μητσόπουλος και η Επιθεωρήτρια Φιλολογικών Μαθημάτων κα Γεωργία Κούμα.

4. Λαμβάνοντας υπ´ όψη μας την Εθνική Εορτή της 28ης Οκτωβρίου, αφιερώσαμε την εκδήλωση του Σαββάτου 27 Οκτωβρίου στην επέτειο αυτή με ομιλητή τον εξοχότατο Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Γιαννάκη Ομήρου. Ο κ. Ομήρου θα αναπτύξει το θέμα της Συμμετοχής της Κύπρου στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τον ευχαριστούμε για την πρόθυμη ανταπόκριση του για συμμετοχή στις ευρύτερες εκδηλώσεις μας.

5. Ιδιαίτερη αναφορά επίσης να μου επιτραπεί να κάνω στο Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Γαλλίας και αγαπητό φίλο και αδελφό κ. Εμμανουήλ, που τη Δευτέρα 29 Οκτωβρίου, θα μας αναπτύξει το κεντρικό θέμα της Εκθέσεως, Ορθοδοξία και Ενωμένη Ευρώπη. Ο Σεβασμιότατος Γαλλίας έχει την ευθύνη του Γραφείου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στις Βρυξέλλες. Περισσότερα θα αναφέρουμε παρουσία του Σεβασμιοτάτου.

6. Μέσα στα πλαίσια της Εκθέσεως θα γίνουν και παρουσιάσεις βιβλίων, όπως των καθηγητών κ. κ. Γιωργή Γιωργή και Γεωργίου Καζαμία, όπως και παρουσίαση των Εκδόσεων της Ιεράς Μητροπόλεως Κωνσταντίας και Αμμοχώστου από τον Διευθυντή Λυκείου κ. Γεώργιο Κάκκουρα.

7. Θα ήθελα επίσης να αναφέρω και να υπογραμμίσω με έμφαση τη συμμετοχή στις ποικίλες εκδηλώσεις κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της Εκθέσεως, αφ´ ενός μεν των Δήμων της περιοχής μας, Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας, Δερύνειας και Σωτήρας, αφ´ ετέρου δε πλείστων εκ των Ενοριών της Μητροπόλεως μας, πλαισιώνοντας έτσι την Έκθεση με ποικίλες πολιτιστικές και παραδοσιακές εκδηλώσεις.

Η Έκθεση έχει ενταχθεί στα προγράμματα της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Κυπριακή Δημοκρατία. Είναι πλέον εγγεγραμμένη από τον Επίτροπο Εταιρειών ως πνευματική ιδιοκτησία της Μητροπόλεώς μας. Εμείς ως Μητρόπολη Κωνσταντίας και Αμμοχώστου, ευελπιστούμε ότι ο καθιερωμένος πλέον αυτός πολιτιστικός και πνευματικός θεσμός θα αποτελέσει μία από τις σημαντικές εκδηλώσεις της πόλεως της Αμμοχώστου μόλις οι συνθήκες μας το επιτρέψουν και επιστρέψουμε στην πρωτεύουσα της Επαρχίας μας και στη φυσική έδρα της Μητροπόλεώς μας.

Οι μεγάλοι χορηγοί και άλλοι χορηγοί μας ήδη αναφέρθηκαν και τα ονόματά τους είναι ανηρτημένα μέσα στους εκθεσιακούς χώρους. Θεωρώ εν τούτοις καθήκον μου να τους ευχαριστήσω και εγώ για τη σημαντική τους προσφορά. Κρίνουμε ότι με την εισφορά τους, η Έκθεση υπερβαίνει τα όρια μιας απλής Εκδήλωσης της Μητροπόλεως Κωνσταντίας και Αμμοχώστου και καθίσταται ένα πνευματικό γεγονός της Επαρχίας μας. Επειδή ίσως μερικοί διερωτηθούν πως εν μέσω της οικονομικής κρίσεως ξοδεύονται χρήματα για την Έκθεση, θέλω να επαναλάβω ότι το κόστος έχει μειωθεί στο ελάχιστο γιατί οι εισφορές σε θέματα υποδομής είναι σημαντικές, όπως η τέντα που βλέπετε έχει παραχωρηθεί και έχει στηθεί δωρεάν από τον μεγάλο μας χορηγό technotent, όπως και πολλές άλλες εισφορές.

Να μου επιτραπεί βεβαίως, χωρίς να ξεχωρίσω κανέναν, να ευχαριστήσω όλους εκείνους που εργάσθηκαν για την πραγματοποίηση της Εκθέσεως. Μπορεί να είναι πολλοί αλλά για ένα τέτοιο γεγονός είναι λίγοι και έτσι η δουλειά που έχει γίνει σε κάθε τομέα και με κάθε λεπτομέρεια είναι πολλή. Όπως είναι φυσικό, το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης έχει επωμισθεί το προσωπικό της Μητροπόλεως. Η προετοιμασία είχε αρχίσει πολλούς μήνες πριν. Σας βεβαιώνω ότι εργάσθηκαν με περισσό ζήλο και όρεξη γιατί η επιτυχία του γεγονότος είναι επιτυχία όλων. Ευχαριστώ επίσης όλους που εθελοντικά προσφέρουν τις υπηρεσίες τους και όλους εκείνους, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μας στηρίζουν. Θα τους συναντήσετε καθ’ όλη τη διάρκεια της Εκθέσεως και θα σας εξυπηρετούν σε κάτι που θα θέλατε.

Ευχαριστώ βεβαίως ιδιαιτέρως τον κ. Δήμαρχο Παραλιμνίου κ. Θεόδωρο Πιρίλλη και τα στελέχη του Δήμου Παραλιμνίου για την παντοειδή στήριξη που μας προσφέρει για την πραγματοποίηση της Εκθέσεως.

Ευχαριστώ, τέλος, και όλους εσάς που ανταποκριθήκατε στην πρόσκλησή μας και συμμετέχετε στις εκδηλώσεις που έχουν προγραμματισθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας της Εκθέσεως.

[1] Ὅτι ἔστι ζωῆς βίβλος, κατὰ τό· „Ἐξαλειφθήτωσαν ἐκ βίβλου ζώντων“. Λέγεται δὲ μεταφορικῶς ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων, εἰωθότων τοὺς ἐκλεγομένους ἐπί τι, οἷον στρατιώτας ἢ βουλευτάς, καταγράφειν ἐν βιβλίῳ. Καταγράφεται δὲ καὶ ἐν διανοίᾳ τινὸς τὸ ἀνεπιλήστως καὶ βεβαίως μνημονευόμενον, ὡς ἐν τρίτῳ τῶν Παροιμιῶν· „Μὴ ἐπιλάθῃ τοῦ νύμφου μου, καὶ τὰς ἐντολάς μου ἡ καρδία σου φυλαξάτω“· καὶ μετ’ ὀλίγα· „Ἀπόγραψαι αὐτὰς ἐν πλαξὶ τῆς καρδίας σου“. Ὅθεν αὐτὴ ἡ τοῦ Θεοῦ γνῶσις, ᾗ βεβαίως μέμνηται ἑαυτοῦ προορίσαντος τινὰς εἰς τὴν αἰώνιον ζωήν, βίβλος ζωῆς λέγεται. Λέγεται δὲ οὕτως καὶ ἡ βίβλος τῶν ἀγόντων εἰς τὴν ζωήν, ἢ τῶν ποιητέων, ὡς ἡ παλαιὰ διαθήκη καὶ νέα· ἢ τῶν ἤδη γεγενημένων· λέγεται καὶ ἡ θεία δύναμις, δι’ ἧς ἄγονται εἰς μνήμην ἑκάστῳ τὰ αὐτοῦ ἔργα. Βίβλος δὲ θανάτου οὐ λέγεται διὰ τὸ μὴ εἰωθέναι ἀπογράφεσθαι τοὺς ἀχρήστους, τοὺς δὲ ἐκλεκτοὺς μόνον.

Ὅτι δυνατόν τινα τῆς βίβλου τῆς ζωῆς ἐξαλείφεσθαι, κατὰ τὸ τοῦ Δαυΐδ· „Ἐξαλειφθήτωσαν ἐκ βίβλου ζώντων“· καὶ ἐν τῇ Ἀποκαλύψει· „Ὃς ἂν νικήσῃ, οὗτος ἐνδυθήσεται ἱματίοις λευκοῖς, καὶ οὐκ ἀπαλείψω τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐκ τῆς βίβλου τῆς ζωῆς“. Πρὸς γὰρ τὴν βίβλον τῆς ζωῆς, ἥ ἐστιν ἀπογραφὴ τῶν εἰς τὴν αἰώνιον ζωὴν τεταγμένων, διχῶς τις τάττεται, ἔκ τε τοῦ θείου προορισμοῦ, καὶ τοῦτο οὐδέποτε ἀσθενεῖ, καὶ τῆς χάριτος. Οἱ γὰρ ἔχοντες χάριν ἐξ αὐτοῦ τούτου ἄξιοί εἰσι τῆς αἰωνίου ζωῆς· τὸ δὲ οὕτω τετάχθαι πολλάκις καὶ ἀσθενεῖ, ἀποπιπτόντων τῆς ζωῆς ἐνίων διὰ τῆς πρὸς θάνατον ἁμαρτίας. Οὐκοῦν οἱ μὲν ἐκ τοῦ θείου προορισμοῦ τεταγμένοι ἁπλῶς εἰσιν ἐκεῖ γεγραμμένοι, ὡς ἕξοντες τὴν ζωὴν καθ’ αὑτήν· οὗτοι δὲ οὐδέποτε ἐξαλείφονται. Οἱ δὲ ἐκ τῆς χάριτος τεταγμένοι λαβεῖν αὐτήν πῃ λέγονται γεγράφθαι ἐν τῇ τῆς ζωῆς βίβλῳ, ὡς γεγραμμένοι ὅτι ἕξουσι τὴν αἰώνιον ζωὴν οὐ καθ’ αὑτήν, ἀλλ’ ἐν τῇ ταύτης αἰτίᾳ. Οὗτοι δὲ καὶ ἐξαλείφεσθαι δύνανται, τῆς ἐξαλοιφῆς μὴ ἐπὶ τὴν εἴδησιν ἀναγομένης τοῦ Θεοῦ, ὡς αὐτοῦ πρότερον γινώσκοντός τι, εἶτ’ ἀγνοοῦντος, ἀλλ’ ἐπὶ τὸ ἐγνωσμένον, ὅτι ὁ Θεὸς γινώσκει τινά, πρότερον μὲν εἰς τὴν αἰώνιον ζωὴν τεταγμένον, μετὰ δὲ ταῦτα οὐ τεταγμένον διὰ τὸ τῆς χάριτος ἐκπεσεῖν (Γενναδίου Σχολαρίου, Θεολογική Επιτομή I, 26).

[2] Απ. 5:1-5. Καὶ εἶδον ἐπὶ τὴν δεξιὰν τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ θρόνου βιβλίον γεγραμμένον ἔσωθεν καὶ ἔξωθεν, κατεσφραγισμένον σφραγῖσιν ἑπτά. καὶ εἶδον ἄγγελον ἰσχυρὸν κηρύσσοντα ἐν φωνῇ μεγάλῃ· τίς ἄξιός ἐστιν ἀνοῖξαι τὸ βιβλίον καὶ λῦσαι τὰς σφραγῖδας αὐτοῦ; καὶ οὐδεὶς ἐδύνατο ἐν τῷ οὐρανῷ οὔτε ἐπὶ τῆς γῆς οὔτε ὑποκάτω τῆς γῆς ἀνοῖξαι τὸ βιβλίον οὔτε βλέπειν αὐτό. καὶ ἐγὼ ἔκλαιον πολύ, ὅτι οὐδεὶς ἄξιος εὑρέθη ἀνοῖξαι τὸ βιβλίον οὔτε βλέπειν αὐτό. καὶ εἷς ἐκ τῶν πρεσβυτέρων λέγει μοι· μὴ κλαῖε. ἰδοὺ ἐνίκησεν ὁ λέων ὁ ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα, ἡ ῥίζα Δαυΐδ, ἀνοῖξαι τὸ βιβλίον καὶ τὰς ἑπτὰ σφραγῖδας αὐτοῦ. Βλέπε και Ησ. 29:11-12.

[3] Σάββα ΑΓΟΥΡΙΔΗ. Η Αποκάλυψη του Ιωάννη. Ερμηνεία Καινής Διαθήκης 18. Εκδόσεις Πουρνάρα. Θεσσαλονίκη 1994, σελ. 176 κ. εξ.

[4] Ένας άλλος ύμνος της ίδιας Κυριακής αναφέρεται επίσης στο βιβλίο της Κρίσεως: «Ὅταν τίθωνται θρόνοι, καὶ ἀνοίγωνται βίβλοι, καὶ Θεὸς εἰς κρίσιν καθέζηται, ὢ ποῖος φόβος τότε!. Ἀγγέλων παρισταμένων ἐν φόβῳ, καὶ ποταμοῦ πυρὸς ἕλκοντος, τί ποιήσομεν τότε οἱ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις ὑπεύθυνοι ἄνθρωποι; Ὅταν δὲ ἀκούσωμεν καλοῦντος αὐτοῦ, τοὺς εὐλογημένους τοῦ Πατρὸς εἰς βασιλείαν, ἁμαρτωλούς δὲ ἀποπέμποντος εἰς κόλασιν, τίς ὑποστήσεται τὴν φοβερὰν ἐκείνην ἀπόφασιν; Ἀλλὰ μόνε φιλάνθρωπε Σωτήρ, ὁ Βασιλεὺς τῶν αἰώνων, πρὶν τὸ τέλος φθάσῃ, διὰ τῆς μετανοίας ἐπιστρέψας ἐλέησόν με».